Doe mij maar een Schwarzwälder!
Hou jij ook zo van Schwarzwälder Kirsch Torte? Ik ook, maar daar wilde ik het nu niet over hebben.
Jarenlang reed ik langs een mysterieus paard, iedere keer als ik op weg was naar een vriendin in Soest. Iedere keer weer bewonderde ik dit paard, vanwege zijn bijzondere kleurschakering en zijn prachtige manen. Donkerbruin was hij, met witte manen. Nooit ben ik gestopt om te vragen wat voor ras het was, maar later kwam ik in contact met een andere paardenhouder die er net zo één had, en leerde ik dat het ging om de Schwarzwälder Fuchs! Een stoere naam voor een stoer paard. Een koudbloed uit het Zwarte Woud in Duitsland, met een heel vriendelijk karakter. Tot de voorvaderen van de Schwarzwälder behoren vooral lichte Ardenner paarden en vermoedelijk ook de Norikers en Belgische trekpaarden. Deze rassen werden gebruikt om het ras groter en robuuster te maken. Ook Frans en Spaans bloed was van invloed op de Schwarzwälder Fuchs. Zelfs Arabische en Kroatische paarden hebben de oorsprong van dit paard beïnvloed! Het is een sterk paard: van oorsprong werd hij ingezet in de bos- en landbouw. Als je nu het geluk hebt er één in actie te zien, dan zal dat voornamelijk aangespannen zijn of onder het zadel.
is een gezond ras en deze paarden kunnen behoorlijk oud worden. Omdat een goed fokbeleid ontbrak, waren ze in de jaren 70 toch bijna uitgestorven: er liepen nog maar 4 goedgekeurde hengsten rond! Dankzij een goed fokbeleid zijn er heden ten dage ruim 75 goedgekeurde dekhengsten (boek 1) en 150 merries in Nederland.
Marja de Bruijn, oprichter van de Schwarzwälder Fuchs Vereniging vertelt:
Ik gaf paardrijles en ontdekte dat mijn Haflingers te licht waren voor het gewicht van de ruiters en ging op zoek naar een ander ras. Ik vind dat de KWPN-er teveel PK’s heeft voor de recreatie ruiter. Toen zag ik een foto van een Schwarzwälder Fuchs. En mijn hart smolt. Ik was verkocht. Mijn zoek tocht naar een SF duurde bijna 3 jaar. Ze waren niet te vinden en heel duur. In 2007 kon ik mijn eerste SF kopen. Nu heb ik er 15. Van de 3 ongeboren veulens die ik verwacht, heb ik er nu 2 verkocht. Dat is natuurlijk uniek! Mijn grootste hobby is mens en paard bij elkaar brengen.
In Nederland lopen er ongeveer 100 Fuchsen rond. In Duitsland ongeveer 30 goedgekeurde hengsten en 600 fokmerries. Alles bij elkaar natuurlijk nog steeds een klein aantal. Gelukkig zijn ze wel voor uitsterven behoed. Zelf ken ik heel wat mensen die Schwarzwälder Fuchsen hebben. Ik ben namelijk verantwoordelijk voor ongeveer 70 Schwarzwälder Fuchsen in Nederland. Zij zijn door bemiddeling of door mijn fokken in Nederland terecht gekomen. Het is fantastisch als je iemand kan helpen die al lang zoekt en dan via mij een SF kan kopen. Je hebt dan een maatje voor het leven! Klanten kunnen bij mij ook altijd terecht voor vragen of hulp: ik zal ze altijd helpen als ik dat kan.
Ze zijn oorspronkelijk gefokt in 1514 door een klooster in St. Märgen. Ze bestaan dus al heel lang, alleen waren ze nooit zo bekend. Er is tijdens de gehele fok goed op karakter en exterieur gelet. En dat merk je heden ten dage nog steeds. De Fuchs wordt ook gebruikt om het oude type terug te fokken in de rijpaard types gefokte Haflinger.
In Nederland is er geen SF stamboek. Als oprichter van de Schwarzwalder Fuchs Vereniging Nederland ben ik er lang mee bezig geweest om daar verandering in te brengen, maar de PVE (Product voor Vee en Vlees) wilde geen medewerking verlenen, omdat er te weinig goedgekeurde hengsten zijn in Nederland. Daar kun je ook bijna niet aankomen, want: of een goedgekeurde hengst is van de Duitse Staat of in privé bezit. En bijna onmogelijk om te kopen.
Daarom heb ik contact gezocht met het stamboek van Niedersachsen. Deze hebben hun medewerking gegeven. Nu kan elke Nederlander die in het bezit is van een SF zich registreren als bezitter van zijn of haar SF. Dat was voorheen onmogelijk. 24 juli 2015 is er bij mij weer een veulenkeuring en stamboekopname. Het voltallige bestuur uit Niedersachsen zal dan weer aanwezig zijn.
De Schwarzwälder Fuchsen zijn een geschenk voor de mensheid: ze zijn heel mensvriendelijk, van veulen af aan. Koel in hun hoofd en met werklust. Je moet ze echt zelf een keer ontmoeten! Ik heb hele bijzondere dingen meegemaakt met mijn Fuchsen, bijvoorbeeld die keer dat een merrie een veulen moest krijgen. Ik wilde de merrie op stal zetten in verband met het slechte weer. Ze wilde niet met me mee naar stal. Toen ik wegliep, hinnikte ze naar me. Toen ik terugliep ging ze liggen. Ik ben erbij gaan zitten. Inmiddels was het onweer losgebarsten en regende het dat het goot. Daar, midden op de wei, met haar hoofd in mijn schoot,met onweer en bliksem, kreeg ze haar veulen. Een prachtige ervaring. Wat een vertrouwen!
Een andere keer was ik heel verdrietig en ik zat in de wei. Mijn lievelingsmerrie kwam bij me staan. Haar hoofd over mijn heen. De kudde wilde ook bij mij zijn, maar ik had even rust nodig. Mijn merrie stond over me heen gebogen en jaagde alle andere paarden bij me weg. Ze waakte over me alsof ik haar veulen was. Zij gaf mij de kans om even in mezelf lekker verdrietig zijn. Was een bijzondere ervaring!
Het ras is voor iedereen geschikt die liefde heeft voor paarden en de samenwerking opzoekt met paarden. Dat ze koel in hun hoofd zijn wil niet zeggen dat ze alles klakkeloos doen. Je moet hun vertrouwen winnen en dan gaan ze voor je door het vuur. Het is een ras wat zich aan je hecht. Trouw en vertrouwd. Makkelijk te beleren en altijd goudeerlijk. Door hun stabiele karakter en hun bouw kun je alles met ze. Ze zullen geen Jumping Amsterdam kunnen, maar springen zeker. Ook in de dressuur kun je er veel mee. Het ligt vooral aan de juryleden: hoe zij tegen koudbloeden aankijken. Je kan nu eenmaal geen poedel met een herder vergelijken, maar het zijn wel allebei honden. Voor de koets zijn ze goud! Dat doen ze graag en dat kunnen ze ook goed. Het is een wendbaar paardje met werklust. Wil je er meer over weten en eens komen kijken naar mijn paarden? Eind januari krijg ik er nog 2 goedgekeurde hengsten bij, wat het aantal paarden in mijn kudde brengt op 17! Zie SFsn.nl.
Ik interviewde ook Lotte Kuijper Bovenschen, secretaresse van de Schwarzwälder Fuchs Vereniging:
Hoe heb je de SF ontdekt/hoe of waar heb je voor het eerst over dit ras gehoord/gelezen?
In 2010 zag ik op het internet de site van de Schwarzwälder Fuchs Stoeterij en daar ben ik eens gaan kijken. In 2011 kochten we 3 merries waarvan er 2 drachtig waren, nu hebben we 3 merries en 1 hengst van bijna 3.
De SF wordt weleens vergeleken met de Oostenrijkse Haflinger. De SF is groter en hij heeft meer kap (zijn hals is ronder). Kan je andere verschillen noemen, qua uiterlijk en/of karakter?
De kleur is anders: donkerder. De SF is groter en imposanter.
Qua karakter komt de SF overeen met het oude type van de Haflinger.
Wordt de SF weleens gekruist met de Haflinger?
Ja, door sommige mensen, zeker die vinden dat de Haflinger te luxe en te licht qua kleur is geworden. De Schwarzwälder Fuchs wordt nog donkerder naarmate hij ouder wordt.
Wat vind je zo bijzonder aan dit ras, en waarom past het zo goed bij jou?
Ze zijn mensgericht maar ook werklustig. Ze kroelen graag en gaan graag met je mee op pad. Het feit dat ze over het algemeen erg koel in het hoofd zijn vind ik erg prettig.
Is het een ras wat voor iedereen geschikt is?
Het is een leuk familie paard, er zijn wel Schwarzwälders die wat hoger in de sport kunnen komen, maar dat zijn de uitzonderingen. Ze hebben de bouw niet om op hoog niveau mee te lopen in de sport. Maar het is juist erg leuk om een wat exclusiever dier te bezitten!
Al worden de paarden momenteel wel steeds luxer gefokt, dus in de toekomst wellicht ook op het hogere niveau in de sport te bewonderen. De Schwarzwälder Fuchs is een echt allround paard: je kan hem inzetten in de dressuur, springen, aangespannen rijden en onder het zadel.
Heb je nog andere informatie die je wilt delen over de SF?
Als Schwarzwälder Fuchs Vereniging in Nederland streven we naar een raszuiver dier! Wij vind het van belang dat er enkel met goedgekeurde hengsten en merries gefokt wordt.
Zo blijft het een exclusief ras wat een lust voor het oog is, maar ook vele harten sneller laat kloppen. Als vereniging werken we nauw samen met de Duitse stamboeken. Wij hopen als vereniging dan ook dat we binnen nu en 5 jaar in Nederland een stamboek hebben.
Het mooiste is natuurlijk dat wij straks een echt Nederlands stamboek hebben. Daarom is de vereniging ook nog altijd op zoek naar mensen die een Fuchs bezitten en hun Fuchs bij ons willen aanmelden. Hoe groter de aantallen hoe meer kans we maken om te voldoen aan de wettelijk gestelde eisen. Daarnaast is het belangrijk dat de 6 goedgekeurde bloedlijnen ook mooi verdeeld zijn. Wij zien dat er 1 lijn echt dik vertegenwoordigd is in Nederland en we zouden het mooi vinden als daar wat spreiding in komt. Op de website SFvn.nl kan men terecht voor informatie en data waarop er Schwarzwälder dagen zijn.