Natural horsemanship: wat betekent dat?
Tijdens de intakegesprekken die de Paarden Oppas Service de afgelopen weken voerde met aspirant verzorgers, waren er één of twee kandidaten die niet wisten wat Natural Horsemanship was. Tenminste: ze dachten het niet te weten, maar uit hun verhalen hadden wij al geconcludeerd dat ze juist vanuit de gedachte van Natural Horsemanship met paarden omgaan! Het idee is dat je tijdens het trainen gebruik maakt van het instinct en het denken van het paard. Het is belangrijk dat je paarden kan ‘lezen’ en die informatie inzet om vanuit samenwerking je doelen te bereiken, en niet vanuit dominantie. Kies voor belonen in plaats van straffen en toon respect voor de ruimte van het paard, terwijl je je paard leert jouw ruimte te respecteren. De methode is ontwikkelt na jarenlange observatie van het gedrag van wilde paarden.
Begin vorige eeuw ontstond er in Amerika een andere manier om met paarden om te gaan. Deze manier van denken werd geïntroduceerd door Tom en Bill Dorrance. De broers promootten een paardvriendelijke manier van trainen die destijds in Amerika ongekend was: paarden werden daar door de cowboys op gewelddadige wijze getemd, omdat men geen tijd wilde verliezen. Tom en Bill Dorrance daarentegen benaderden het paard op een respectvolle manier en gaven het paard de ruimte om zelf na te denken en mee te denken. Onder andere de paardentrainers Monty Roberts en Pat & Linda Parelli hebben zich laten inspireren door die ideeën en zij hebben deze manier van omgaan met paarden bekendheid gegeven in de wereld.
Zelf zegt Monty Roberts dat er niet zoiets als ‘Natural Horsemanship’ bestaat: “Het is onmogelijk om iets wat wij doen met paarden natuurlijk te noemen. Paarden horen thuis in kuddes op grote vlaktes. Ik vind het geweldig dat paarden ons de gelegenheid geven om met hen samen te werken, iets wat eigenlijk tegen hun natuur ingaat. Dan zijn wij het aan hen verplicht om goed ‘paardmanschap’ te beoefenen, en daar streef ik dan ook naar.” Monty Roberts observeerde hoe wilde mustangs met elkaar omgingen en concludeerde dat zij duidelijke, effectieve lichaamstaal gebruikten om met elkaar te communiceren, grenzen te stellen, angst te tonen en om irritatie, ontspanning en genegenheid te uiten. Hij besloot deze stille taal in te zetten tijdens zijn trainingen, om deze effectiever en paardvriendelijker te maken en zo de samenwerking tussen mens en paard te stimuleren.
Kelly Marks is de populairste paardenfluisteraar van Engeland. Zij verklaart: “Voor mij gaat het erom dat ik de interactie met paarden bekijk vanuit de denkwereld van het paard en afga op mijn gevoel in plaats van gebruik te maken van brute kracht en angst. Ik heb het beste voor met het paard en doe wat ik kan om de relatie tussen mij en het paard te versterken.”
Hoewel Natural Horsemanship een vlucht nam in de jaren tachtig van de vorige eeuw, zijn de technieken die hierbij gebruikt worden niet nieuw. Goede marketing en de nieuwe communicatiemiddelen die we tegenwoordig hebben, zorgden voor de snelle verspreiding van deze methode. Ook was het onvermijdelijk dat er een reactie moest komen op de keiharde, paardonvriendelijke manier van trainen die de cowboys toepasten in Amerika. Als we verder terugkijken in de geschiedenis, zien we echter dat Xenophon, een Griekse filosoof en leerling van Socrates, al 400 jaar voor Christus het boekje ‘Over de rijkunst’ schreef, waarin hij uitlegt dat je eerst het karakter en temperament van je paard moet begrijpen voordat je hem goed kan trainen. Ook verklaart hij dat dwang (door dominantie en afstraffing) niet de manier is om met een paard om te gaan: hij zag het paard als partner en niet als slaaf. Hij promootte beloning in plaats van afstraffing. Xenophon maakte paarden lenig en flexibel, zowel fysiek als mentaal. ’’Verlies in de omgang met paarden nooit uw zelfbeheersing. Wat onder dwang bereikt wordt, wordt zonder verstand bereikt en is net zo lelijk als het met de zweep slaan en met de sporen porren. Degene die het verstaan met paarden om te gaan, zien er prachtig uit’’.
In de zestiende eeuw (her)introduceerden de Franse ruiters De Pluvinel en De La Guérinière in Europa een paardvriendelijke manier van trainen. Ook vanuit Spanje en Hongarije kwamen nieuwe methodes om op respectvolle wijze met paarden om te gaan. De gedachte dat Natural Horsemanship is ontstaan in Amerika, als reactie op de brute wijze waarop cowboys wilde paarden temden, is dus onjuist.
Zoveel mensen, zoveel meningen: er zal altijd kritiek zijn op hoe mensen zoals Monty Roberts en de Parelli’s paarden trainen. Bestudeer de verschillende methodes en kijk wat je ervan kan leren. Kijk ook eens naar de methode van Klaus Hempfling en Noora Ehnqvist. In juni is er een 3 daagse clinic op een geweldige locatie (zie Facebook: Noora Ehnqvist 3-day clinic in le Midi!).
Implementeer een aantal methodes en kijk waar jouw paard het beste op reageert. Omdat paarden, net zo goed als mensen, verschillen in karakter en omdat ze ook gevormd zijn door hun ervaringen, zal de ene methode of tip wel bij jouw paard werken en de andere niet. Neem de tijd om je paard te observeren om hem zo beter te leren kennen en stem de manier waarop jij je paard benadert en traint daarop af. Je zult zien dat jullie allebei meer in balans zullen komen. Ieder voor zich én in jullie samenwerking! En wie wil dat niet?