Hoe zorg ik dat mijn paard zich niet verveeld?

/in , , /door

Wat is het een triest gezicht, om een paard alleen in de wei te zien staan, met hangend hoofd. Hij neemt een paar stapjes, neemt een paar hapjes en staart met doffe blik wat voor zich uit. Een gezond, blij paard is ondernemend en nieuwsgierig naar zijn omgeving. Wat doe jij om het welzijn van je paard te vergroten en te zorgen dat hij zich niet verveeld?

Belangrijk is gezelschap: het paard is immers een kuddedier. Laat hem niet alleen in de wei staan en maak de wei avontuurlijk door een Paddock Paradise aan te leggen, wat de natuurlijke leefomgeving van paarden nabootst. Leg paden aan van verschillende breedtes en verschillende soorten ondergrond, zorg voor hoogteverschillen en een natuurlijke drinkplaats en plaats hier en daar bomen of leg paden aan door de bosjes en tussen de bomen door. Biedt het hooi en gezonde tussendoortjes telkens op een andere plek aan, zodat de paarden moeten zoeken naar eten. Span bijvoorbeeld een touw met verschillende soorten groenten en fruit tussen de takken van een boom in de wei, of hang het op in de stal. Staan de paarden een deel van de tijd op stal, dan is een gemeenschappelijke binnenruimte het meest natuurlijk. Als dit niet mogelijk is, zorg dan dat de paarden elkaar wel kunnen zien en aanraken door de tralies van de boxen heen.

Er moet altijd voldoende hooi zijn, niet alleen voor de maagvulling, maar ook voor de afleiding. Wist je dat paarden een kilo hooi wel 6000 keer kauwen voor ze het doorslikken? Dat is heel wat anders dan bij brokken: daarop kauwen ze maar 1000 keer per kilo. Zorg dat je het voer meerdere keren per dag in porties aanbiedt. Houdt hierbij een dagelijkse routine aan door op vaste tijden te voeren, de paarden in/uit de wei te zetten en ze rust/beweging te geven. Dit geeft je paard een gevoel van veiligheid en balans. De beweging die jij je paard actief geeft, door hem te berijden, longeren, grondwerk met hem te doen, met hem te gaan lopen, zorgt niet alleen voor afleiding, maar versterkt ook de band tussen jou en je paard.

Er is allerlei speelgoed voor paarden te koop, maar spelletjes met een beloning blijven natuurlijk het leukst! Denk hierbij aan een bal waar snoepjes in zitten, die eruit komen als het paard de bal vooruit duwt. Ook likstenen zijn een vorm van vermaak, net zoals een kind van een lolly kan genieten! Tegelijkertijd krijgt je paard de nodige zouten en mineralen binnen. Let wel goed op de ingrediënten, want sommige likstenen bevatten aardig wat suiker, en daar wordt je paard alleen maar opgefokt van! Mocht je toch een liksteen hebben waar wat meer suiker in zit, biedt deze dan alleen af en toe aan. Likstenen zijn tegenwoordig verkrijgbaar in allerlei verschillende smaken.

De bekende pionnen en rubberen ballen zijn goed voor menig uur speelvermaak, maar kijk dit speelgoed goed na: van te voren om te zien of er een scherpe randjes aan zitten, en na gebruik, om na te gaan of je paard de pion/skippybal niet aan het slopen is geweest. Want dat kunnen ze goed! Zorg ook dat je voldoende afwisseling biedt in de soorten speelgoed. Ruil af en toe met bevriende paardenhouders of berg bepaalde dingen voor een aantal weken op, om ze later weer eens aan te bieden aan je paard.

Gaan we spelen, mama?

Gaan we spelen, mama?

Geef je paard de ruimte om iedere dag lekker te kunnen rennen én rollen, in de wei of in een paddock. Dat is voor hem een heerlijke manier om te ontspannen en zichzelf te masseren. Hou de conditie van de wei goed in de gaten: bij schraal gras zal je paard iets anders gaan zoeken om zich mee bezig te houden. Dan kan hij ongewenst gedrag gaan vertonen naar weigenootjes. Of in het hek gaan bijten, weven, likken, met zijn onderlip gaan flapperen of windzuigen. Deze repeterende bewegingen zorgen voor de aanmaak van endorfine, een lichaamseigen hormoon waarvan het paard in een roes raakt en waaraan het op den duur verslaafd raakt. Als je een slowfeederbak op het weiland hebt, kan je daar wilgentakken in leggen, waartussen je wortels verstopt: dat houdt ze wel even bezig!

Om verveling op stal tegen te gaan, zorg je in de eerste instantie voor een schone, aangename stal. Afmetingen bij voorkeur minstens 3,5 bij 3,5 meter, voldoende licht en een temperatuur tussen de 10 en de 15 graden. Zorg voor voldoende frisse lucht, zodat je paard geen last krijgt van de ammoniakgeur van de urine. Staat je paard naast een paard waar hij goed mee op kan schieten? Dat bevordert zijn welzijn! Je kunt in de stal voor de afleiding af en toe ook een bal, wilgentakken, een wortel, een raap of een appel aan een touw ophangen. Let erop dat je paard niet in het touw verstrikt kan raken. Ook kan je een speciebak neerzetten met daarin tennisballen en wortels. Dan mag je paard lekker wroeten om af en toe beloond te worden met een heerlijke wortel!

De PAARDEN OPPAS SERVICE onderzoekt: Miniatuurpaarden

/in /door

De afgelopen paar weken kwam de Paarden Oppas Service in contact met 2 verschillende paardenhouders die Miniatuurpaarden houden, en onze nieuwsgierigheid was gewekt naar deze minipaardjes. Dus wij gingen op onderzoek uit. Lees en leer!

Asfaloth van Hulislaum

Asfaloth van Hulislaum

De minipaarden die wij nu zien, zijn het resultaat van een toegespitst fokbeleid. In de natuur ontstaan kleine paarden meestal onder invloed van hun natuurlijke omgeving. Strenge klimatologische omstandigheden, gecombineerd met weinig beschikbaar voer, resulteert in kleinere dieren. Met genoeg kennis van de genetica is het ook mogelijk om speciaal op formaat te fokken. De Falabella (het Argentijnse minipaard) is misschien wel de bekendste miniatuur, maar wellicht ken je ook het Amerikaanse Miniatuurpaard en de Amerikaanse Shetland Pony. Deze laatste twee rassen worden gefokt door Jeroen Leijten, op zijn stoeterij ‘Hulislaum’ in Hulsel, Noord-Brabant.
Tijdens zijn virtuele zoektocht naar interessante dieren om te houden rond zijn boerderij, ontdekte hij in 2004 het Amerikaanse Miniatuurpaard en hij werd op slag verliefd! Hij las er heel veel over en bezocht Miniatuurpaardenshows voordat hij zijn eerste paardjes kocht. Inmiddels heeft hij er zes, waarvan er twee drachtig zijn. Zie www.hulislaum.nl

 

Het Amerikaanse Miniatuurpaard
Amerikaanse Miniatuurpaarden zijn “miniatuur” versies van goed gebalanceerde paarden, met een lichaamsbouw zoals te vinden bij de meeste paardenrassen. Ze mogen niet groter zijn dan 86 cm. Miniatuurpaarden komen voor in allerlei kleuren en typen. Het Amerikaanse Miniatuurpaard is zachtaardig en zeer veelzijdig: ze blinken uit in een reeks van disciplines, waaronder aangespannen rijden, showen, springen, enz.
De eerste vermelding van een klein paard dat geïmporteerd werd in de Verenigde Staten was in 1888; en onderzoek toont weinig publieke bekendheid aan met echte Miniaturen tot 1960. De algemene opinie is dat Amerikaanse Miniatuurpaarden gefokt zijn uit Engelse en Nederlandse mijnpaarden die in de 19e eeuw naar de Verenigde Staten werden gebracht om tot aan 1950 gebruikt te worden in de kolenmijnen. Het Amerikaanse Miniatuurpaard is, zoals uit de stamboom van hedendaagse miniatuurpaarden blijkt, ook gebaseerd op de Shetland pony. Gedurende zijn kleurrijke historie, is het Miniatuurpaardenras gefokt om te dienen als huisdier, als hebbeding, voor onderzoek, om financieel gewin, om tentoongesteld te worden en als koninklijk geschenk. Tegenwoordig worden ze in Amerika zelfs ingezet als blindengeleidepaardjes, bij mensen die allergisch zijn voor honden, of bij mensen die vanwege hun geloof honden als onrein beschouwen. De miniatuurpaarden krijgen een zeer intensieve training en zijn bijzonder lief en behulpzaam voor deze blinden en slechtzienden.

Cruise van Hulislaum

Cruise van Hulislaum

De Amerikaanse Shetlander
Het fokken van de Amerikaanse Shetlander vond eerst voornamelijk plaats in de staat Indiana na de omvangrijke ponytransporten vanaf de Shetland Eilanden die in 1885 begonnen. In 1888 werd de American Shetland Pony Club opgericht en daarna verspreidde het fokken van de ‘nieuwe’ Shetlander zich naar alle delen van het land. De Amerikaanse Shetlander is, anders dan de Schotse, geen product van zijn omgeving, maar is alleen door selectief fokken ontstaan.
De Amerikaanse Shetland Pony lijkt in de verste verte niet op de mollige, kortbenige, kleine pony’s die velen in hun jeugd hebben bereden. De dikke, wollige vacht van de Shetlanders is verdwenen, al zijn de manen en staart nog wel weelderig. Jaren van selectieve fokkerij en kruisingen met andere meer verfijnde paardenrassen – een proces dat al sinds omstreeks 1880 is begonnen – heeft geresulteerd in een echte showpony die langbenig en elegant is, een mooi hoofd en slanke hals heeft, en die gracieuze gangen laat zien. De maximale hoogte is 1,17 m (12 cm hoger dan het gemiddelde van de originele Shetlander). De pony is zeer veelzijdig. Hij wordt uitgebracht in tuigponyklassen voor rijtuigen met vier wielen, doet mee aan wedstrijden voor karren met twee wielen en rennen voor lichtgewicht sulky’s. Verder doet hij het prima onder het zadel, zowel western als ‘Engels’ gereden. Het ‘jachttype’ is een goede springpony, terwijl andere echte showpony’s zijn.

Het ‘nieuwe ras’ is op de eerste plaatse een fraaie tuigpony en is gevormd door de fijnere typen Shetlanders te selecteren en deze vervolgens te kruisen met Hackney pony’s (die op hun beurt weer zijn gefokt uit dravers gekruist met Fells en Welsh pony’s). De nakomelingen kruiste men weer met Arabieren en kleine Engelse volbloeds om een eigen type te creëren, namelijk een Hackney met een oosters tintje. Het ras heeft ook een uitgesproken Hackney-type en een prachtige, hoge knieactie.
We vroegen Jeroen wat het verschil is tussen de Amerikaanse Shetland Pony en het Amerikaanse Miniatuurpaard. Jeroen vertelt: ‘De Amerikaanse Shetland Pony heeft gewoonlijk langere benen, een ranker lichaam en langere nek, en heeft daardoor een meer verfijnde en paardachtige uitstraling dan het in Europa meer bekende Amerikaanse Miniatuurpaard.’
In de laatste jaren laten de kleinere exemplaren van de Amerikaanse Shetland Pony (tot 96cm hoog) steeds vaker hun superioriteit zien tijdens miniatuurpaardenshows. De populariteit van dit ras neemt ook toe in Europa, nu meerdere Europese fokkers kwaliteitspony’s importeren uit de VS en deze opnemen in hun fokprogramma’s. Er lopen er op dit moment echter waarschijnlijk slechts enkele tientallen rond in Nederland. De aanschafprijzen liggen hoog.
Er zijn vier verschillende types Amerikaanse Shetland Pony’s: Foundation, Classic, Modern en Modern Pleasure. Het ‘Modern’ type heeft veel Hackney bloed en mag tot 1,17cm groot zijn. Dezelfde maximale hoogte geldt voor het ‘Classic’ type, wat typisch veel minder Hackney invloeden heeft. Indien vier generaties terug geen Hackney bloed in de afstamming van een pony is te vinden, dan wordt de ‘Classic’ pony tevens ‘Foundation’-gecertificeerd. Het ‘Foundation’ type is daarnaast maximaal 106cm groot. Op Hulislaum, de stoeterij van Jeroen Leijten, wordt gewerkt met het Classic type onder 96cm. De Amerikaanse Shetland Pony’s van Hulislaum zijn daarmee tevens bij het AMHR (American Miniature Horse Registry) geregistreerd als Amerikaanse Miniatuurpaarden.

Cruise is me d'r eentje!

Cruise is me d’r eentje!

We hebben een zeer bekwame paardenverzorger gevonden, die binnenkort op de mooie paardjes van Hulislaum mag gaan passen, wanneer de eigenaren met vakantie zijn. Tegen die tijd zijn de veulens ook geboren, dus dan zijn er 2 mini minipaardjes bij. Klein maar fijn! Een leuke Paarden Oppas Service opdracht!
Het Nederlands Minipaarden Stamboek (N.M.P.R.S.) organiseert regelmatig activiteiten in het midden van het land, dus als je deze bijzondere paarden eens van dichtbij wilt bekijken en Stoeterij Hulislaum (20 km ten zuiden van Tilburg) is je te ver weg, neem dan eens een kijkje op www.minipaarden.nl!

Waaraan kan ik zien dat een paard ziek is?

/in /door

Een paard kan zich op verschillende manieren ‘ziek melden’. Als paardenhouder of paardenverzorger is het natuurlijk heel belangrijk dat je deze signalen direct herkent, zodat je gepaste actie kunt ondernemen, zoals luisteren naar de ademhaling en het opnemen van de temperatuur en de hartslag. Indien nodig, kan je vervolgens de dierenarts inschakelen. In rust haalt een paard 8 tot 15 keer per minuut adem en zijn hartslag is doorgaans 36 tot 42 slagen per minuut. Zijn temperatuur is 37,5 graden (bij warm weer en na inspanning kan dit oplopen naar 38 graden). Gebruik altijd een veterinaire thermometer als je de temperatuur van je paard wilt opnemen. Deze thermometer zit aan een touwtje, zodat je hem niet meteen kwijt bent als hij in de anus zou glippen. Bij het legen van de darmen trekken deze samen en dan zou een naar binnen geschoten thermometer dwars kunnen komen te zitten en de darm perforeren, dus let op! Bij hoge koorts kan het paard op de hals en flanken gaan zweten. Dit is koud zweet – anders dan normaal zweet.

Je kunt ook zijn polsslag opnemen. Dit doe je aan de onderkant van de kaak. Aan de onderste rand voel je een kleine inkeping. Ga daar met je vinger twee centimeter naar binnen en dan zou je de kaakslagader moeten voelen (hij is lastig te voelen!). Belangrijk is dat deze krachtig is. De dierenarts heeft natuurlijk veel meer ervaring en zal dat wat makkelijker kunnen vaststellen, maar het kan geen kwaad om je erin te oefenen nu je paard gezond is: dan weet je vast hoe de polsslag hoort te zijn!

Wat zijn de symptomen waaraan je kunt zien dat een paard niet goed in zijn vel zit? Letterlijk: door te kijken hoe hij in zijn vel zit! Een gezond paard heeft een glanzende vacht. Als het paard in kwestie voornamelijk op de wei staat, dan is zijn vacht wellicht wat stoffig en daardoor dof. Dan moet je iets verder kijken: is zijn huid soepel en hangt het losjes om zijn lichaam, of staat het strak? De huid die strak om het lijf staat, geeft aan dat een paard zich niet zo lekker voelt. Ook kan hij zijn staart tussen zijn benen klemmen, alsof hij angstig is. Naast lichamelijke oorzaken, kan het natuurlijk ook zijn dat een paard zich niet goed voelt omdat er geestelijk iets dwars zit. Zo kan hij heimwee of verdriet hebben, of zich eenzaam voelen.

Kijk ook naar hoe een paard kijkt: is zijn blik open en nieuwsgierig of staan zijn ogen dof en is zijn blik naar binnen gekeerd? Gezonde paarden tonen veel interesse in hun omgeving. Zieke paarden verliezen die interesse, staren veel en laten hun hoofd hangen. Ze zijn lusteloos: ze hebben geen zin om iets te ondernemen.

Hoe is zijn eetlust en drinkt hij genoeg? Een ziek paard eet en drinkt minder en loost minder en moeilijker zijn mest en urine. Een paard eet normaal gesproken 2 tot 2,5 % van zijn lichaamsgewicht en drinkt 24 tot 40 liter water per dag. Je kent je paard en weet hoe hij zich normaal gedraagt. Als hij uit zijn doen is, controleer het paard dan goed. Kan je hem nog steeds overal aanraken, of zijn er gevoelige plekken?

Soms gaat het vanzelf weer over na een paar dagen (wij hebben ook weleens een dag of wat dat we ons een beetje gammel voelen), maar als het aanhoudt, of het lijkt ernstig, twijfel dan niet en schakel de dierenarts in! Je kunt beter het zekere voor het onzekere nemen en je wilt geen risico’s nemen, toch?

Ziek paard

Ziek paard